شامل تهیه و جمع آوری تخمک از زن اهدا کننده، باروری آن در آزمایشگاه با اسپرم شوهر گیرنده تخمک و انتقال رویان یا جنین‌های حاصل به رحم گیرنده (زوج نابارور) است.
این کار پس از تحریک تخمک گذاری با استفاده از داروهای هورمونی و درمان‌های کمک باروری انجام می‌شود. معمولاً تحریک تخمک گذاری به گرفتن تخمک‌های متعدد و در نتیجه، تشکیل رویان‌های (جنین‌ها) بیش از حد نیاز زوجین منجر می‌گردد. به این ترتیب، امکان استفاده از رویان‌های (جنین‌ها) مازاد بر نیاز زوجین برای آن دسته از زوج‌هایی فراهم می‌شود که درمان ناباروری آن‌ها با هیچ روش دیگری امکان‌پذیر نیست.
در این گونه موارد، اهدای رویان (جنین) باید با موافقت و رضایت کتبی زوجین اهداکننده، پس از ارزیابی سلامت آن‌ها در مراکز مجاز تخصصی درمان ناباروری و به صورت کاملاً محرمانه انجام شود. در مواردی نیز زوجین اهدا کننده رویان (جنین) فقط به قصد اهدا به مراکز مجاز مراجعه میکنند.
تمام خانم های زیر ۳۵ سال که همسر نداشته باشند و حداقل یک زایمان موفق در گذشته داشته باشند میتوانند کاندید اهدا باشند . فرد دهنده تخمک از نظر سلامت جسمی و روانی بررسی می شود . مشاوره روانپزشک ، ازمایش خون و بررسی های اولیه جهت تایید سلامت انجام می شود و سپس میتواند وارد مرحله بررسی وضعیت سلامت تخمدان ها و رحم قرار گیرد. ویزیت اولیه شامل سونوگرافی afcمی باشد.
اهدا کننده جنین زوجی هستند که با رضایت شخصی و با طی مراحلی،که ذکر شد اقدام به اهدا جنین خود میکنند.
اهداکننده تخمک، زنی است که با ارائه تخمک‌های خود، به زنانی که توانایی تولید تخمک یا تخمک‌های سالم ندارند، فرصت مادر شدن می‌دهد. این اقدام نه‌تنها یک عمل علمی، بلکه یک حرکت انسان‌دوستانه و پر از عشق به زندگی است.
موازین حقوقی و تعهدات و مسئولیت‌های زوجین اهدا کننده، اصل محرمانگی و آثار و نتایج درمان اهدا باید از سوی حقوقدانان آشنا به مسائل حقوقی درمان‌های ناباروری به طور کامل در جلسه‌های مشاوره تشریح و به پرسش‌های حقوقی زوجین پاسخ داده شود و در نهایت، رضایت آگاهانه آنان برای ادامۀ درمان گرفته شود. پس از مشاوره و ارزیابی اولیه و گرفتن رضایت آگاهانه، سلامت باروری و توانایی اهدا در اهدا کنندگان رویان (جنین) و تخمک از دیدگاه متخصصان زنان و زایمان، جنین شناسی، آندرولوژی و اورولوژی بررسی می‌شود.
ارزیابی سلامت متعارف اهدا کننده، شامل مشاوره و ارزیابی عمومی بالینی و پاراکلینیک، مشاوره و ارزیابی بیماری‌های داخلی، عفونی، ژنتیک و مشاوره و ارزیابی سلامت روانی – اجتماعی نیز انجام می‌شود. دریافت کنندگان رویان (جنین) و تخمک: براساس ” قانون نحوۀ اهدای رویان (جنین) به زوجین نابارور” و آیین نامۀ اجرایی آن، هرگاه ناباروری زوجین قانونی و شرعی (هریک به تنهایی یا هر دو) پس از اقدامات پزشکی اثبات شود، مراکز تخصصی درمان ناباروری دارای صلاحیت مجاز خواهند بود که با رعایت ضوابط شرعی و شرایط مندرج در قانون نسبت به انتقال رویان (جنین) های حاصل از تلقیح خارج از رحم زوج‌های قانونی و شرعی و پس از موافقت کتبی زوجین صاحب رویان (جنین) به رحم زن زوج نابارور اقدام کنند.
همچنین بر اساس فتاوی مراجع عظام، در مواردی که فقط عامل زنانه علت ناباروری باشد، درصورت تمایل زوجین نابارور، از تخمک اهدایی استفاده می‌شود. تشخیص و اثبات ناباروری زوجین پس از بررسی و تشخیص گروه تخصصی اثبات می‌شود و تنها در صورت تشخیص نبودِ تخمک یا تخمک مناسب و یا رویان (جنین) مناسب، برای استفاده از درمان‌های جایگزین (اهدا) اقدام می‌شود. هدف از این اقدام‌ها، اطمینان از ناممکن بودن درمان فرد از طریق درمان‌های معمول، غیر از اهدا و اجتناب از مشکلات حقوقی و قانونی بعدی است.
رحم جایگزین: یکی از علل مهم ناباروری، ناتوانی مادر (زوجه) در حمل و پرورش رویان (جنین) در رحم است. جایگزینی رحمی زمانی ضرورت می‌یابد که زوجین همۀ عوامل لازم برای شکل گیری فرزند را دارند، ولی به دلیل نداشتن رحم یا رحم سالم، امکان داشتن فرزند از آن‌ها سلب شده است. فناوری لقاح خارج رحمی این امکان را برای چنین زوج‌هایی فراهم کرده است که رویان (جنین) حاصل از لقاح تخمک مادر و اسپرم پدر متقاضی درمان با روش رحم جایگزین در آزمایشگاه جنین شناسی، در موقعیتی مناسب به رحم شخص ثالث انتقال یابد.
