دلیل سقط مکرر

سقط مکرر (Recurrent Pregnancy Loss) یکی از تلخ‌ترین تجربه‌هایی است که ممکن است یک زن در مسیر بارداری تجربه کند. طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سقط مکرر به از دست رفتن دو یا بیش از دو بارداری متوالی قبل از هفته ۲۰ بارداری اطلاق می‌شود. این مشکل نه‌تنها چالش‌های جسمی، بلکه فشار روانی زیادی به زوج وارد می‌کند. اما با پیشرفت های امروز علم پزشکی، بسیاری از موارد دلیل سقط مکرر قابل بررسی و درمان هستند.

اما مهم‌ترین و شایع ترین دلیل سقط مکرر چیست؟ و چگونه می‌توان آن را شناسایی و درمان کرد؟ در این مقاله به بررسی جامع این موضوع می‌پردازیم.

1. اختلالات ژنتیکی و کروموزومی
حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد موارد سقط در سه‌ماهه اول بارداری ناشی از ناهنجاری های کروموزومی در جنین است. این اختلالات معمولاً به صورت تصادفی در زمان تقسیم سلولی اتفاق می افتند، اما در برخی زوج‌ها، یکی از والدین حامل اختلالات کروموزومی ساختاری است (مانند ترانسلوکیشن متعادل) که ممکن است منجر به جنین‌های غیرقابل‌حیات شود.

📌 روش تشخیص: آزمایش کاریوتایپ والدین و در صورت امکان، بررسی ژنتیکی بافت جنین سقط شده
🩺 روش درمان: استفاده از IVF همراه با تست ژنتیکی پیش از لانه‌گزینی (PGT)

2. مشکلات ساختاری رحم
ناهنجاری های مادرزادی رحم مانند رحم سپتوم‌دار، رحم دوشاخ یا وجود چسبندگی‌های داخل رحم (Asherman’s syndrome) می‌توانند مانع از لانه‌گزینی مناسب یا رشد طبیعی جنین شوند و از دلایل سقط مکرر به‌شمار می‌روند.

📌 روش تشخیص: سونوگرافی سه‌بعدی، هیستروسونوگرافی یا هیستروسکوپی
🩺 روش درمان: جراحی اصلاحی با هیستروسکوپی

3. اختلالات ایمنی و انعقادی
یکی از دلایل سقط مکرر که گاه تشخیص آن دشوار است، اختلالات ایمنی مانند سندرم آنتی فسفولیپید (APS) یا ترومبوفیلیاهای ارثی است. این اختلالات با افزایش انعقاد خون می توانند منجر به ایجاد لخته در جفت و اختلال در خون‌رسانی به جنین شوند.

📌 روش تشخیص: آزمایشات انعقادی (APLA, Protein C, S, Factor V Leiden و …)
🩺 روش درمان: تجویز آسپرین با دوز پایین، هپارین، IVIG یا ایمونوتراپی در صورت لزوم

4. اختلالات هورمونی و متابولیک
اختلال در تعادل هورمون‌ها، مانند کم‌کاری تیروئید، دیابت کنترل‌نشده، یا کمبود پروژسترون می‌تواند باعث عدم آماده‌سازی مناسب آندومتر (لایه داخلی رحم) برای نگهداری جنین شود.

📌 روش تشخیص: آزمایشات هورمونی تیروئید، قند خون، سطح پروژسترون و پرولاکتین
🩺 روش درمان: تنظیم تیروئید، کنترل دیابت، تجویز پروژسترون در فاز لوتئال یا در بارداری

5. عفونت‌ها و عوامل محیطی
برخی عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی مانند لیستریا، توکسوپلاسما، سیتومگالوویروس (CMV) و بیماری‌های منتقل‌شونده از راه جنسی نیز می‌توانند باعث سقط شوند. همچنین مواجهه با مواد شیمیایی سمی، دود سیگار، استرس شدید و کمبود ویتامین‌ها از عوامل مؤثر دیگر هستند.

📌 روش تشخیص: کشت واژینال، آزمایشات TORCH، بررسی سبک زندگی
🩺 روش درمان: آنتی‌بیوتیک، اصلاح سبک زندگی، مصرف مکمل ها مانند فولیک اسید، ویتامین D و …

راهکارهای درمانی سقط مکرر

✅ بررسی کامل و دقیق توسط متخصص نازایی (دکتر پگاه کرامتی در شیراز)
✅ IVF همراه با تست ژنتیکی جنین در صورت اختلالات کروموزومی
✅ جراحی اصلاح رحم در صورت ناهنجاری ساختاری
✅ درمان اختلالات هورمونی با داروهای تنظیم‌کننده و هورمون درمانی
✅ درمان اختلالات ایمنی و انعقادی با داروهای مناسب و پایش تخصصی بارداری
✅ استفاده از درمان های نوین مانند IVIG یا لنفوسیت‌تراپی در موارد خاص

اگر شما یا اطرافیانتان با سقط مکرر مواجه هستید، اولین و مهم‌ترین گام، شناسایی دقیق دلیل سقط مکرر است. بسیاری از زوج‌هایی که بارها تجربه تلخ سقط را پشت سر گذاشته‌اند، با بررسی‌های کامل و درمان‌های مناسب، موفق به تجربه یک بارداری سالم شده‌اند. مشاوره با متخصص زنان و نازایی دکتر پگاه کرامتی و انجام آزمایش‌های تخصصی، می‌تواند راه را برای درمان باز کند و امید را به مسیر بارداری بازگرداند.